Хүн төрөлхтөнд заналхийлж буй хамгийн аюултай үйл явцын нэг нь дэлхийн дулаарал болж байгааг цаг уур судлалын хүрээлэнгүүд анхааруулж байна. Аравдугаар сарын дундуур Арктикийн мөсөн бүрхүүлийн талбайн дахин буурчээ. Нэгдүгээр сард Антарктидад бас ийм үзэгдэл ажиглагдсан. Дулаарч байгаа нь ‘уулын цемент’ гэж хэлэгддэг мөнхийн цэвдгийг хайлуулан хад, чулууны бэхжилтыг сулруулж байна. Тэр нь эргээд газрын нурангиар Альпийн хэдэн зуун байгууламжид аюул учруулах болов.
Францын Монбланы мөсөн гол ч хайлж байна. ‘Нэгэн цагт Виктор Гюго, Жорж Санд, III Наполеон хөндий рүү унжсан мөсөн хэлийг харан биширч байлаа. Өнөөдөр энд жуулчдаар дутаагүй. Гэхдээ удахгүй үзэх зүйлгүй болох нь’ гэж Люк Моро ярьж байна.
‘200 жилийн өмнө энэ мөсөн гол уулынхаа оргилыг бүрхсэн мөстэй байсан юм. Хоёр зууны дотор энэ хүртэл хайлан буурч Альпт агаарын хэм 2°C градусаар нэмэгдлээ. Энэ нь дэлхийн ерөнхий үзүүлэлтээс хоёр дахин их. Домогт мөсөн гол Аржантьер хөндийгөөс бараг харагдахгүй болжээ.
Сүүлийн 20 жилийн дотор уулын цанын дүүжин замын суурь баганууд ба уулын зочид буудлуудын суурь эрсдэлтэй нөхцөлд байна. Засвар арчилгаа нь өндөр зарлагатай учраас өмнөх алдаагаа давтахгүйн тулд үйл явдлын өрнөлийг тоолон тооцоолох нь чухал хэмээн мэргэжилтнүүд ярьж байна.
Сэтгэгдэл бичих